قالب دایکاست چیست؟
دایکاست یا ریخته گری فرآیند ساخت برای ریخته گری محصولات فلزی است. زمانی که فلز مذاب در فشار بالا، به داخل حفره های قالب وارد می شود، به آن عملیات دایکاست گفته می شود. از این فرآیند برای تولید سریع قطعات فلزی فله ای که پس از تولید به ماشین کاری زیادی نیاز ندارند، استفاده می شود. قالب دایکاست به صورت دو تکه است و از دو نیمه ثابت و متحرک تشکیل شده است، که نیمه ثابت طرف تزریق است و نیمه متحرک طرف بیرون انداز. نیمه ثابت به کفشک ثابت و نیمه متحرک به کفشک متحرک دستگاه محکم می شود. برای اینکه فلز مذاب بیرون نریزد، باید سطح قالب به طور کامل آب بندی شود و سطح آن به اصطلاح سنگ زنی شود. بهتر است لبه خارجی هر دو قالب در حدود 1 تا 2 میلی متر و تحت زاویه 4 یا 5 پخ زده شوند تا لبه ها توسط ضربه یا برخورد، تغییر شکل پیدا نکنند.
مزایای اصلی استفاده از قالب دایکاست عبارتند از:
-
کیفیت بالا: قطعاتی که با این روش تولید می شوند، عمر طولانی دارند.
-
قابلیت اطمینان بالا: قطعاتی که به صورت انبوه تولید می شوند، از لحاظ یکنواخت بودن استثنایی هستند.
-
تولید سریع: ابزار ریخته گری یا دایکاست به حداقل نگه داری نیاز دارند.
-
طراحی متنوع: با این نوع قالب می توان در هر اندازه و هر شکل و هندسه ای قطعات را ایجاد کرد.
-
حداقل مونتاژ: اجزای مونتاژی مانند خزینه های پیچ و سوراخ پیچ هم می تواند در طراحی قالب لحاظ گردد.
کاربردهای قالب دایکاست
دایکاست فرآیندی است که کاربردهای فراوانی دارد و برای تولید قطعاتی با اجزای فلزی که با حجم بالا تولید می شوند، استفاده می شود. در حال حاضر صنایعی چون اتومبیل سازی، هوافضا، ابزارهای برقی و ... از این روش استفاده می کنند.
انواع مختلف دایکاست
انواع فرآیندهای ریخته گری با استفاده از فلز مذاب تزریق شده کار می کنند. بسته به نوع فلز ذوب شده، هندسه و ابعاد قطعه، روش های مختلف ریخته گری را می توان استفاده کرد. اما دو نوع اصلی، فرآیند ریخته گری با محفظه گرم و محفظه سرد است.
دایکاست با محفظه گرم (Hot chamber)
این نوع دایکاست، دارای محبوبیت بیشتری است. در این فرآیند محفظه سیلندر مکانیسم تزریق، محفظه فشار و پیستون ، به طور کامل در وان فلز مذاب غوطه ور می شود. دستگاه های محفظه ی گرم دارای چرخه ریخته گری کوتاه در حد 1 ثانیه هستند. فلز مذاب از طریق سیستم تغذیه فلزی گردن غازی(Gooseneck) ، به داخل حفره قالب ریخته می شود. این فرآیند نسبت به فرآیند محفظه سرد منجر به تولید تعداد بالاتری قطعه می شود. دایکاست با محفظه گرم برای تولید از فلزاتی با نقطه ذوب پایین مانند سرب، منیزیم، روی و مس استفاده می کند.
دایکاست با محفظه سرد (Cold chamber)
این روش شباهت های زیادی با روش محفظه گرم دارد، با این تفاوت که فلز ذوب شده به طور دستی یا خودکار به سیستم تزریق می رسد و این کار ضرورت غوطه ور شدن مکانیسم تزریق در وان فلزی مذاب را حذف می کند. در این روش پیستون ها که به صورت هیدرولیکی کار می کنند، فلز مذاب را وادار می کنند تا در محفظه سرد، جریان پیدا کند. در این روش از فلزاتی با دمای ذوب بالا مانند آلومینیوم و آلیاژ آلومینیوم استفاده می شود.