قالب های پلاستیکی ابزاری است که به محصولات پلاستیکی پیکربندی کامل و ابعاد دقیق می دهد. با توجه به روش های مختلف قالب گیری، می توان آن را به انواع مختلف تقسیم کرد.
قالب تزریق پلاستیک
تزریق پلاستیک یک روش قالب سازی است که در تولید قطعات
ترموپلاستیک استفاده می شود. ابتدا پلاستیک توسط دستگاه قالب گیری گرم می شود و به حالت مذاب در می آید و از طریق نازل دستگاه وبا فشار پیستون دستگاه به داخل حفره قالب ریخته می شود. بعد از آن عملیات خنک کاری دستگاه برای خنک و سخت شدن قطعه اجرا می شود.
این سازه از قسمت های مختلفی که شامل یک قسمت قالب ریزی شده، یک سیستم ریختن، یک قسمت هدایت کننده، یک مکانیسم فشار دادن، یک سیستم تنظیم دما، یک قسمت پشتیبانی کننده می باشد. قالب های پلاستیکی معمولا با استفاده از فولاد ساخته می شوند.
محصولات پلاستیکی تولید شده توسط این فرآیند بسیار گسترده است و شامل مایحتاج روزمره تا انواع لوازم برقی پیچیده، قطعات خودرو و ... می شود. این روش پرکاربردترین فرآیند در تولید محصولات پلاستیکی می باشد.
قالب های بادی
این نوع قالب برای قالب گیری ظروف توخالی پلاستیکی مانند ظرف محصولات شیمیایی، بطری های نوشابه و ... کاربرد دارد.
فرایند قالب گیری بادی با ذوب شدن پلاستیک و شکل گیری آن با یک پاریسون و تزریق قالب گیری کششی(ISB)، آغاز می شود. پاریسون یک قطعه پلاستیکی لوله ای مانند است که در انتهای آن سوراخی وجود دارد که هوای فشرده شده می تواند از آن عبور کند.
سپس پریسون را درون قالب می بندند و هوا به درون آن دمیده می شود. فشار هوا باعث می شود تا پلاستیک به بیرون فشار داده شود و مطابق با قالب شکل بگیرد. به محض خنک شدن و سفت شدن پلاستیک، قالب باز می شود و قطعه را خارج می کنند.
قالب گیری بادی برای تولید محصولات ترموپلاستیک استفاده می شود.
قالب اکستروژن
اکستروژن نوعی قالب است که برای تشکیل شکل مداوم محصولات پلاستیکی مانند لوله، میله، تک رشته ها، صفحات، فیلم ها، پوشش های سیم و کابل، پروفیل و ... استفاده می شود.
در این روش پلاستیک جامد تحت شرایط گرمایش و چرخش پیچ اکسترودر، ذوب می شود و درون قالبی پیوسته با مقطع و شکل یکسان ریخته می شود و محصول نهایی ساخته می شود.
مواد تولیدی عمدتا شامل فولاد سازه ای کربنی، ابزارهای آلیاژی و ... می باشد. بعضی از قالب ها با موادی که در برابر سایش مقاومت دارند ساخته می شود.
فرایند اکستروژن معمولا برای تولید محصولات ترموپلاستیکی که از نظر ساختاری با قالب های تزریقی متمایز است، قابل استفاده است.
قالب وکیوم ظروف یکبار مصرف
در این روش صفحه پلاستیکی یا ورق روی قالب قرار می گیرد و با حرارت دادن نرم می شود و تغییر شکل می دهد و با روش خلا یا تشکیل هوای فشرده، محصول دلخواه به دست می آید. از آنجایی که هنگام قالب گیری فشار وارده کم است، ساختار مواد قالب نسبتا ساده است و بیشتر از آلومینیوم
ریخته گری یا مواد غیر فلزی ساخته می شود.
از این نوع قالب معمولا برای تولید ظروف یک بار مصرف غذا، اسباب بازی ها و محصولات بسته بندی استفاده می شود.
قالب فشاری
در این روش مواد قالب گیری به طور کلی پیش گرم می شوند و درون قالب دوبخشی نر و ماده ریخته می شوند.
این قالب از یک حفره، یک حفره تغذیه، یک مکانیزم هدایت، یک قسمت فشاردهنده، یک سیستم گرمایش تشکیل شده است.
از قالب های فشاری با پلاستیک های حرارتی استفاده می شود. ماده پلاستیکی ترموست ممکن است یه صورت گرانول آزاد یا یک ماده چسبناک باشد. مواد در قالب داغ قرار می گیرد و توسط یک پرس هیدرولیکی بسته می شود. قالب با فشار 100 Psi و درجه حرارت 350 درجه فارنهایت به مدت سه دقیقه پخته می شود. بعد از عملیات پخت، قالب باز شده و قطعه پلاستیکی خارج می شود. این روش فرایندی کم هزینه است و برای تولید با حجم بالا کاربرد دارد.
قالب پلی استایرن با انبساط بالا
EPS یک ماده پلاستیکی فوم سفید است که دانه های جامد پلی استایرن تولید می شود. از مشخصات آن وزن بسیار سبک با هدایت حرارتی کم، بالشتک عالی و جذب رطوبت کم است.
در این روش پلی استایرن درون قالب بخار داده می شود و توسط پرس هیدرولیک پرس می شود. مواد تولید این قالب ها آلومینیوم ریخته گری، فولاد ضد زنگ، برنز و ... است.
از این قالب برای تولید محصولات بسته بندی، عایق بندی و ... استفاده می شود.